Changes

no edit summary
Line 92: Line 92:  
Sed ista solutio videtur posse reprobari per hoc quod isti dicunt quod haec ‘Omnis homo de necessitate est animal’ ponit hominem esse necessario et animal. Hoc autem non videtur, quia, si in  aliquo processu negativo est fallacia secundum quid et simpliciter, in eodem affirmative sumpto erit idem peccatum; unde, sicut non sequitur ‘Sor non est albus pedem, ergo non est albus’, similiter non sequitur ‘est albus pedem, ergo est albus’, sed utrobique est fallacia secundum quid et simpliciter. Quare, cum hic sit fallacia secundum quid et simpliciter: ‘Non est asinus, ergo non est’ ut est primo ''Elenchorum''<ref>Cf. [[Aristotle]], ''Soph, elench.'' 5, 166b37-167a20;  ap. [[John le Page]], Appellationes III, n. 21; Libera 254.</ref>, hic erit idem peccatum: ‘Est asinus, ergo est’. Quare similiter est hic: ‘Est animal, ergo est’ et hic: ‘Omnis homo de necessitate est animal, ergo omnis homo de necessitate est’. Quare videtur quod dictae solutiones non possint valere in proposito.
 
Sed ista solutio videtur posse reprobari per hoc quod isti dicunt quod haec ‘Omnis homo de necessitate est animal’ ponit hominem esse necessario et animal. Hoc autem non videtur, quia, si in  aliquo processu negativo est fallacia secundum quid et simpliciter, in eodem affirmative sumpto erit idem peccatum; unde, sicut non sequitur ‘Sor non est albus pedem, ergo non est albus’, similiter non sequitur ‘est albus pedem, ergo est albus’, sed utrobique est fallacia secundum quid et simpliciter. Quare, cum hic sit fallacia secundum quid et simpliciter: ‘Non est asinus, ergo non est’ ut est primo ''Elenchorum''<ref>Cf. [[Aristotle]], ''Soph, elench.'' 5, 166b37-167a20;  ap. [[John le Page]], Appellationes III, n. 21; Libera 254.</ref>, hic erit idem peccatum: ‘Est asinus, ergo est’. Quare similiter est hic: ‘Est animal, ergo est’ et hic: ‘Omnis homo de necessitate est animal, ergo omnis homo de necessitate est’. Quare videtur quod dictae solutiones non possint valere in proposito.
   −
Item. Dicunt alii quod haec est vera et probatio bona. Ad improbationem respondent per fallaciam accidentis quod ex maiori de necessario et minori de inesse ut nunc non sequitur conclusio de necessario, nisi minor sit de inesse simpliciter, ut habetur primo ''Priorum''<ref>37 Cf. [[Aristotle]], ''Anal. prior.'' I 9, 30al5-35; cf. etiam ANON., ''Quaestiones super Anal prior.'', cod. Bruges, SB 509, f. 43r-44r;  [[Directory:Logic Museum/Jan [[Directory:Logic Museum/Jan Pinborg|Pinborg]]|[[Directory:Logic Museum/Jan Pinborg|Pinborg]]]] 260-263.</ref>, capitulo de mixtionibus. Unde hinc est fallacia accidentis: ‘Omnis homo de necessitate est animal, omne album est homo; ergo omne album de necessitate est animal’. Cum ergo in proposito minor sit de inesse ut nunc, haec scilicet: ‘Sor est homo’,  ergo dicunt quod hic est fallacia accidentis. Sed [33] quia in illa praedicatur species - species autem est totum esse
+
Item. Dicunt alii quod haec est vera et probatio bona. Ad improbationem respondent per fallaciam accidentis quod ex maiori de necessario et minori de inesse ut nunc non sequitur conclusio de necessario, nisi minor sit de inesse simpliciter, ut habetur primo ''Priorum''<ref>37 Cf. [[Aristotle]], ''Anal. prior.'' I 9, 30al5-35; cf. etiam ANON., ''Quaestiones super Anal prior.'', cod. Bruges, SB 509, f. 43r-44r;  [[Directory:Logic Museum/Jan Pinborg|Pinborg]] 260-263.</ref>, capitulo de mixtionibus. Unde hinc est fallacia accidentis: ‘Omnis homo de necessitate est animal, omne album est homo; ergo omne album de necessitate est animal’. Cum ergo in proposito minor sit de inesse ut nunc, haec scilicet: ‘Sor est homo’,  ergo dicunt quod hic est fallacia accidentis. Sed [33] quia in illa praedicatur species - species autem est totum esse
 
individuorum, ut dicit Boethius -, videtur quod, sicut haec est de inesse simpliciter: ‘Homo est animal’, similiter ista: ‘Sor est homo’.
 
individuorum, ut dicit Boethius -, videtur quod, sicut haec est de inesse simpliciter: ‘Homo est animal’, similiter ista: ‘Sor est homo’.
   Line 113: Line 113:  
Vel posset concedi illa consequentia. Sed consequens peccat per fallaciam figurae dictionis ab immobili suppositione huius quod est ‘omnis homo’ ad mobilem eiusdem; quia in prima accipitur ut pars subiecti, in conclusione accipitur ut signum.
 
Vel posset concedi illa consequentia. Sed consequens peccat per fallaciam figurae dictionis ab immobili suppositione huius quod est ‘omnis homo’ ad mobilem eiusdem; quia in prima accipitur ut pars subiecti, in conclusione accipitur ut signum.
   −
5. Ad ultimum dicendum quod conclusio illa nihil concludit. Probatio: ‘Chimaera potest non esse, ergo de necessitate Chimaera est Chimaera’. Hoc autem falsum est, quia “nulla propositio verior est illa in qua idem praedicatur de se” <ref> Cf. [[Boethius]], In lib. De interpr. ed. pr., PL 64, 387D; In lib. De interpr. ed. sec., PL 64, 628C.629B.</ref>; sed in hanc: ‘Omnis homo de necessitate est animal’ praedicatur idem de se, quia genus de specie; genus autem est de significato speciei, et si animal non de necessitate sit, adhuc tamen de necessitate potest inesse et hoc inferiori suo, quia talis inhaerentia non ponit existen[35]tiam extremorum secundum esse actuale, sed secundum esse essentiae<ref>Cf. [[Siger of Brabant]], ''Quaestio Utrum haec sit vera: Homo est animal, nullo homine existente''; Bazan 54, 52-56; [[Henry of Ghent]], ''Syncat.''; [[Directory:Logic Museum/H.A.G. Braakhuis|Braakhuis]] 368; “Cum enim dicitur ‘Sortes de necessitate est’, ‘ibi’ copulatur esse actuale; sed cum dicitur: ‘Sortes de necessitate est animal’, ibi copulatur esse habituale sive esse essentiale, quod est esse secundum quid respectu esse actualis”; RICARD. DE CLIVE, Quaestiones Metaphysicae, cod. Worcester Cath. Q. 13, f. 125; [[Directory:Logic Museum/Sten [[Directory:Logic Museum/Sten Ebbesen|Ebbesen]]|[[Directory:Logic Museum/Sten Ebbesen|Ebbesen]]]] 157: “Dicendum quod duplex est ens vel esse, sc. quidditativum et esse actualis existentiae. Esse quidditativum est quod communiter se habet ad praeteritum et futurum et praesens”; ex [[Avicenna]], ''Metaphysica'' V, 1; Van Riet 277; cf. etiam [[Roger Bacon]] Comp. stud, theol. 4, n. 99; Maloney 90: “Sed ad hoc cavillant dicentes quod nomen significat rem sub esse essentiae, quod non est esse actuale, sed commune praesenti, praeterito ac futuro”.</ref> vel habitudinale<ref>Cf. [[Richard Rufus of Cornwall]], ''Abstractiones'', Omne coloratum est', [[Directory:Logic Museum/Jan [[Directory:Logic Museum/Jan Pinborg|Pinborg]]|[[Directory:Logic Museum/Jan Pinborg|Pinborg]]]] 4: “Dicendum quod haec est vera simpliciter ‘omne coloratum est’, et non tenet ‘omne coloratum est, omne album est coloratum, ergo omne album est’ eo quod aequivocatur ‘esse’. Esse enim in prima propositione est quod est operatio entis et hoc esse quod est ens. Et cum dicitur ‘omne album est coloratum’ est esse conquentiae sive esse habitudinis, cuiusmodi esse est cum dicitur ‘si est album est coloratum’”; ''Abstractiones, Omnis homo de nec. est an.''; [[Directory:Logic Museum/H.A.G. Braakhuis|Braakhuis]] 161: “Unde est ibi fallacia aequivocationis, quia in prima propositione est esse habitudinis sive consequentiae et in secunda ut nunc, cum dicitur operatio entis; et aequivocatur esse”; [[William of Sherwood]], ''Introductiones'' 5.3.4.; Lohr 273, 55-65; ''Syncat.''; O'Donnell 71; [[Roger Bacon]], Comp. stud, theol. 4, n. 101; Maloney 92: sed cum mendacia multiplicantur semper, et iterum fingunt unum esse quod numquam a philosophia nec a sapientibus fuit inventum nec receptum, et dicunt illud esse habituale”.</ref>.
+
5. Ad ultimum dicendum quod conclusio illa nihil concludit. Probatio: ‘Chimaera potest non esse, ergo de necessitate Chimaera est Chimaera’. Hoc autem falsum est, quia “nulla propositio verior est illa in qua idem praedicatur de se” <ref> Cf. [[Boethius]], In lib. De interpr. ed. pr., PL 64, 387D; In lib. De interpr. ed. sec., PL 64, 628C.629B.</ref>; sed in hanc: ‘Omnis homo de necessitate est animal’ praedicatur idem de se, quia genus de specie; genus autem est de significato speciei, et si animal non de necessitate sit, adhuc tamen de necessitate potest inesse et hoc inferiori suo, quia talis inhaerentia non ponit existen[35]tiam extremorum secundum esse actuale, sed secundum esse essentiae<ref>Cf. [[Siger of Brabant]], ''Quaestio Utrum haec sit vera: Homo est animal, nullo homine existente''; Bazan 54, 52-56; [[Henry of Ghent]], ''Syncat.''; [[Directory:Logic Museum/H.A.G. Braakhuis|Braakhuis]] 368; “Cum enim dicitur ‘Sortes de necessitate est’, ‘ibi’ copulatur esse actuale; sed cum dicitur: ‘Sortes de necessitate est animal’, ibi copulatur esse habituale sive esse essentiale, quod est esse secundum quid respectu esse actualis”; RICARD. DE CLIVE, Quaestiones Metaphysicae, cod. Worcester Cath. Q. 13, f. 125; [[Directory:Logic Museum/Sten Ebbesen|Ebbesen]] 157: “Dicendum quod duplex est ens vel esse, sc. quidditativum et esse actualis existentiae. Esse quidditativum est quod communiter se habet ad praeteritum et futurum et praesens”; ex [[Avicenna]], ''Metaphysica'' V, 1; Van Riet 277; cf. etiam [[Roger Bacon]] Comp. stud, theol. 4, n. 99; Maloney 90: “Sed ad hoc cavillant dicentes quod nomen significat rem sub esse essentiae, quod non est esse actuale, sed commune praesenti, praeterito ac futuro”.</ref> vel habitudinale<ref>Cf. [[Richard Rufus of Cornwall]], ''Abstractiones'', Omne coloratum est', [[Directory:Logic Museum/Jan Pinborg|Pinborg]] 4: “Dicendum quod haec est vera simpliciter ‘omne coloratum est’, et non tenet ‘omne coloratum est, omne album est coloratum, ergo omne album est’ eo quod aequivocatur ‘esse’. Esse enim in prima propositione est quod est operatio entis et hoc esse quod est ens. Et cum dicitur ‘omne album est coloratum’ est esse conquentiae sive esse habitudinis, cuiusmodi esse est cum dicitur ‘si est album est coloratum’”; ''Abstractiones, Omnis homo de nec. est an.''; [[Directory:Logic Museum/H.A.G. Braakhuis|Braakhuis]] 161: “Unde est ibi fallacia aequivocationis, quia in prima propositione est esse habitudinis sive consequentiae et in secunda ut nunc, cum dicitur operatio entis; et aequivocatur esse”; [[William of Sherwood]], ''Introductiones'' 5.3.4.; Lohr 273, 55-65; ''Syncat.''; O'Donnell 71; [[Roger Bacon]], Comp. stud, theol. 4, n. 101; Maloney 92: sed cum mendacia multiplicantur semper, et iterum fingunt unum esse quod numquam a philosophia nec a sapientibus fuit inventum nec receptum, et dicunt illud esse habituale”.</ref>.
    
== 3.  QUAERITUR  TERTIO  DE  VERITATE  HUIUS:  ' HOMO  EST ANIMAL, NULLO HOMINE  EXISTENTE ==
 
== 3.  QUAERITUR  TERTIO  DE  VERITATE  HUIUS:  ' HOMO  EST ANIMAL, NULLO HOMINE  EXISTENTE ==
Line 123: Line 123:  
Et quod sic videtur: [36]
 
Et quod sic videtur: [36]
 
   
 
   
1. Per Aristotelem in Prioribus<ref>Cf. [[Aristotle]], Anal. prior, I 13, 32b5-10. 27,14-15:  “deficit necessarium”.</ref>, capitulo de contingenti, ubi dicit quod “hominem canescere non habet veritatem necessariam eo quod non semper est homo”; quare videtur innuere quod ad veritatem orationis requiritur vera entitas subiecti et praedicati<ref>Cf. [[Simon of Faversham]], ''Quaestiones super Anal. prior.'' I 56, cod. Oxford, Merton College 292, f. 126va; [[Directory:Logic Museum/Sten [[Directory:Logic Museum/Sten Ebbesen|Ebbesen]]|[[Directory:Logic Museum/Sten Ebbesen|Ebbesen]]]], 158.</ref>.
+
1. Per Aristotelem in Prioribus<ref>Cf. [[Aristotle]], Anal. prior, I 13, 32b5-10. 27,14-15:  “deficit necessarium”.</ref>, capitulo de contingenti, ubi dicit quod “hominem canescere non habet veritatem necessariam eo quod non semper est homo”; quare videtur innuere quod ad veritatem orationis requiritur vera entitas subiecti et praedicati<ref>Cf. [[Simon of Faversham]], ''Quaestiones super Anal. prior.'' I 56, cod. Oxford, Merton College 292, f. 126va; [[Directory:Logic Museum/Sten Ebbesen|Ebbesen]], 158.</ref>.
    
2. Item. Ens et unum convertuntur; sed non est nisi quia habent veram entitatem apud naturam; ergo nec oratio erit vera, nisi extrema eius habeant  veram existentiam et actualem.
 
2. Item. Ens et unum convertuntur; sed non est nisi quia habent veram entitatem apud naturam; ergo nec oratio erit vera, nisi extrema eius habeant  veram existentiam et actualem.
   −
3. Item. Quaestio quid est supponit quaestionem an sit; ergo propositio absolvens quaestionem ‘quid est homo?’ supponit propositionem absolventem quaestionem ''an sit''; ergo veritas in hac: ‘Homo est animal’ praesupponit veritatem in ista: ‘Homo est’. Cum igitur haec sit falsa: ‘Homo est’, nullo homine existente, ergo et haec: ‘Homo est animal’<ref>Cf. [[Robert Kilwardby]], ''Omnis homo de nec. est an.'', cod. Erfurt, Q 328, f. Sva; [[Directory:Logic Museum/Jan [[Directory:Logic Museum/Jan Pinborg|Pinborg]]|[[Directory:Logic Museum/Jan Pinborg|Pinborg]]]]-[[Directory:Logic Museum/Sten [[Directory:Logic Museum/Sten Ebbesen|Ebbesen]]|[[Directory:Logic Museum/Sten Ebbesen|Ebbesen]]]] 37, 1-38, 11; ANON., Quaestiones super Anal, post., q, }5; [[Directory:Logic Museum/Jan Pinborg|Pinborg]]-[[Directory:Logic Museum/Sten Ebbesen|Ebbesen]] 24, 5-10.</ref>.
+
3. Item. Quaestio quid est supponit quaestionem an sit; ergo propositio absolvens quaestionem ‘quid est homo?’ supponit propositionem absolventem quaestionem ''an sit''; ergo veritas in hac: ‘Homo est animal’ praesupponit veritatem in ista: ‘Homo est’. Cum igitur haec sit falsa: ‘Homo est’, nullo homine existente, ergo et haec: ‘Homo est animal’<ref>Cf. [[Robert Kilwardby]], ''Omnis homo de nec. est an.'', cod. Erfurt, Q 328, f. Sva; [[Directory:Logic Museum/Jan Pinborg|Pinborg]]-[[Directory:Logic Museum/Sten Ebbesen|Ebbesen]] 37, 1-38, 11; ANON., Quaestiones super Anal, post., q, }5; [[Directory:Logic Museum/Jan Pinborg|Pinborg]]-[[Directory:Logic Museum/Sten Ebbesen|Ebbesen]] 24, 5-10.</ref>.
    
4. Item. Si homo est animal, homo est ens; et si est ens, est; ergo si homo est animal, homo est. Consequens est falsum, ergo et antecedens<ref>Cf. [[Robert Kilwardby]], ''Omnis homo de nec. est an.'', cod. Erfurt, Q 328, f. 8va; [[Directory:Logic Museum/Jan Pinborg|Pinborg]]-[[Directory:Logic Museum/Sten Ebbesen|Ebbesen]] 38, 14-16; [[Peter of Cornwall]], Omnis homo est, cod. Worcester Cath. Q 13, f. 48rb; [[Directory:Logic Museum/Sten Ebbesen|Ebbesen]] 140-141.</ref>.
 
4. Item. Si homo est animal, homo est ens; et si est ens, est; ergo si homo est animal, homo est. Consequens est falsum, ergo et antecedens<ref>Cf. [[Robert Kilwardby]], ''Omnis homo de nec. est an.'', cod. Erfurt, Q 328, f. 8va; [[Directory:Logic Museum/Jan Pinborg|Pinborg]]-[[Directory:Logic Museum/Sten Ebbesen|Ebbesen]] 38, 14-16; [[Peter of Cornwall]], Omnis homo est, cod. Worcester Cath. Q 13, f. 48rb; [[Directory:Logic Museum/Sten Ebbesen|Ebbesen]] 140-141.</ref>.
3,209

edits